System sterowania oświetleniem ulicznym wrocławskiej spółki APANET Green System dopasowuje natężenie światła do panujących warunków. W zależności od pory dnia, natężenia ruchu oraz okoliczności pogodowych, oprawy oświetleniowe wyposażone w sterowniki Green Light Controller (GLC) dopasowują źródło światła. Dzięki temu zarządca (nadzorca) oświetlenia znacząco redukuje koszty. Zaletą instalacji jest jej pełna otwartość i interoperacyjność potwierdzona certyfikatem LonMark International.
Opis działania systemu GLC
System sterowania oświetleniem projektu APANET Green System składa się z urządzeń sterujących Green Light Controller, koncentratorów Green Light Server oraz – opcjonalnie – informatycznego systemu nadzoru, sterowania i zbierania danych (tzw. SCADA). Sterowniki GLC, w zależności wymogów technicznych projektu, są montowane bezpośrednio w słupach latarń bądź w samych oprawach. Oświetlenie dostosowywane jest automatycznie na podstawie danych zebranych z czujników ruchu lub stacji pogodowych. Możliwe jest, w razie potrzeby, sterowanie systemem w trybie manualnym.
Urządzenia sterujące GLC gromadzą i przesyłają dane dotyczące zużycia energii elektrycznej, czasu pracy, a także ewentualnych awarii kontrolowanego źródła światła. Sterowniki komunikują się poprzez sieć zasilającą z koncentratorami, które następnie poprzez GSM lub Ethernet wymieniają dane z systemem nadrzędnym. W zależności od potrzeb instalacja może być zarządzana obszarowo lub w sposób scentralizowany – na poziomie miasta. W takim przypadku jeden operator zarządza oświetleniem różnych podmiotów. Konstrukcja systemu jest elastycznie dopasowana do oczekiwań wynikających ze specyfiki różnych rozwiązań organizacyjnych. Dzięki łatwej skalowalności systemu, rozwiązanie przewidziane jest zarówno dla małych instalacji oświetleniowych, jak i całych aglomeracji.
Zalety systemu sterowania oświetleniem
Inteligentny system sterowania spółki Apanet Green System może być w prosty sposób zamontowany w już istniejących instalacjach oświetleniowych. System umożliwia łatwe sterowanie pojedynczymi latarniami, jak również całą infrastrukturą. Dzięki indywidualnemu dopasowaniu mocy każdej oprawy do aktualnych potrzeb i warunków drogowych – zmiennych ze względu na natężenie ruchu, porę dnia i nocy, opady, zamglenia – można osiągnąć oszczędności przekraczające średnio nawet 50%. System dopuszcza sterowanie ręczne albo automatyczne załączanie i wyłączanie lamp przy zachowaniu kontroli ich mocy. Gdy w ramach tej samej instalacji zasilane jest oświetlenie drogi osiedlowej i drogi o większym nasileniu ruchu, dla obu przypadków ustalane są inne programy oszczędzania, zachowując poziom natężenia światła zgodny z normami.
Kolejne oszczędności osiągane są przez zmniejszenie wydatków na konserwację, gdyż każda oprawa jest na bieżąco monitorowana, a ewentualne awarie zgłaszane są do zarządcy. W przypadku awarii, system powiadomi operatora i ekipy serwisowe o konieczności interwencji, np. przesyłając wiadomość e-mail. Podobnie w sytuacji wykrycia nieuprawnionego otwarcia obudowy lampy, system prześle informacje do odpowiednich służb. Wydatki związane z eksploatację w pierwszej fazie użycia są niższe o średnio 30%.
Istota systemu otwartego
Dużą zaletą systemu jest jego otwartość. Inteligentne sterowniki umożliwią kontrolę instalacji oświetleniowej, ale dopiero sterowniki działające w systemie otwartym zapewniają zarządcy pełną kontrolę nad całą siecią, także w przypadku jej modernizacji. Otwartość gwarantuje kompatybilność z urządzeniami innych producentów działających w protokole otwartym. Oznacza to, że zarządca decydując się na przebudowę oświetlenia działającego w otwartym protokole, nie skazuje się na jednego dostawcę i konserwatora systemu, któremu pozostawiona jest dowolność w kształtowaniu poziomu cen. Zyskuje na tym budżet, bo na każdym etapie projektu, istnieje możliwość wyboru z kilkunastu ofert. Otwartość systemu ułatwia też jego rozbudowę w razie konieczności. Dzięki temu także ewentualne rozliczanie kosztów oświetlenia, np. pomiędzy kilkoma podmiotami odpowiedzialnymi za oświetlenie obszaru zasilanego jedną instalacją, jest o wiele prostsze.
Technologia certyfikowana przez LonWorks
System GLC działa w technologii LonWorks firmy Echelon. W 2014 roku sterownik GLC otrzymał certyfikat LonMark International, który jest potwierdzeniem pełnej otwartości i interoperacyjności systemu. LonWorks to ogólnoświatowy standard dla rozproszonych systemów automatyki i sterowania stworzony przez amerykańską firmę Echelon. Do komunikacji wykorzystywany jest standardowy protokół LonTalk (ISO/IEC14908), dzięki czemu urządzenia różnych producentów bez przeszkód mogą ze sobą współpracować w ramach jednej instalacji. Urządzenia oparte o LonWorks stosowane są w systemach zdalnego odczytu danych, sterowania i kontroli inteligentnych budynków (oświetlenie, ogrzewanie, klimatyzacja, kontrola dostępu), w systemach sterowania oświetleniem przemysłowym i ulicznym, w systemach zdalnej kontroli i innych. Taki szeroki zakres zastosowań jest możliwy dzięki wykorzystaniu różnych mediów do transmisji danych. Jednym z nich jest Power Line Communication (PLC) czyli komunikacja po istniejącej sieci zasilającej, wykorzystywana m.in. w instalacjach zdalnego odczytu liczników energii elektrycznej (SmartMetering) czy bardziej zaawansowanych inteligentnych sieciach zasilania (SmartGrid). Największa sieć urządzeń tego typu liczy 27 milionów urządzeń.
Obecnie na świecie działa ponad 90 milionów urządzeń wykorzystujących LonWorks, co stanowi dobrą rekomendację dla tej technologii.
Przykłady realizacji APANET Green System
Spółka Apanet Green System współuczestniczyła we wdrożeniu nowej instalacji oświetlenia ulicznego w Bydgoszczy – największej tego typu zrealizowanej w Europie środkowo-wschodniej. Wymiana starych opraw na nowe objęła ponad 7200 punktów świetlnych. Modernizacja oznaczała min. zamontowanie sterowników GLC w oprawach LED i podłączenie ich do otwartego inteligentnego systemu sterowania oświetleniem. Wymiana tak potężnej instalacji miejskiej wiązała się z jej etapowym przeprowadzeniem i ciągłym uczestnictwem nadzorcy z ramienia zamawiającego – bydgoskiego Zarządu Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej. Korzyścią zauważalną już po 6 miesiącach od rozpoczęcia eksploatacji, było ograniczenie wydatków w zużyciu energii. Oszczędności w pierwszej fazie eksploatacji przekroczyły 55%.
Podobna modernizacja miała miejsce w Tychach, gdzie sterowaniem objęto ok. 1200 lamp.
Na trasie autostrady A1, odcinek Sośnica-Maciejów wraz z węzłem Gliwice Wschód (obecnie 727 opraw oświetleniowych), zastąpiono niedziałający zamknięty system sterowania i uruchomiono działający z powodzeniem system APANET.
Autor systemu GLC
Apanet Green System, wykorzystując wieloletnie doświadczenie w branży mikroprocesorowych systemów automatyki i sterowania, pomaga wdrażać idee SmartGrid i SmartCity (idea Internet of Things, IoT). Głównym polem zainteresowania firmy są inteligentne systemy umożliwiające zmniejszanie zużycia energii oraz zwiększenie racjonalności jej wykorzystania. Kluczowym obszarem działania są Systemy Inteligentnego Sterowania Oświetleniem Ulicznym. Doświadczenie zdobyte podczas wdrażania tego typu systemów zostało docenione m.in. przez Ministerstwo Środowiska w konkursie GreenEvo oraz przez Komisarza ds. Energii UE w konkursie Sustainable Energy Competition w Brukseli. Apanet Green System – partner biznesowy firm z rynku europejskiego oraz amerykańskiego – wprowadził autorskie systemy pilotażowe także w kliku miastach Europy.
| APANET Green System Sp. z o.o. |  |
| Aleja Piastów 27 52-424 Wrocław tel. (71) 783 29 30 fax (71) 783 29 31 e-mail: sekretariat@apanet.pl WWW: www.greensys.pl |
